Spis treści
- Czym jest HIV?
- Jak dochodzi do zakażenia HIV?
- Jak NIE dochodzi do zakażenia HIV?
- Dlaczego osobom zażywającym narkotyki łatwiej o zakażenie HIV?
- Test w kierunku HIV – dlaczego warto?
- Jak zapobiegać zakażeniu HIV?
- Zagrożenia związane z tzw. ,,pigułką gwałtu”
Czym jest HIV?
HIV to wirus, który osłabia układ odpornościowy, zwłaszcza komórki CD4 (limfocyty T), które odgrywają istotną rolę w zwalczaniu infekcji w organizmie. Nieleczone zakażenie HIV prowadzi do znacznego osłabienia odporności, co sprawia, że nasz organizm staje się podatny na różne choroby i infekcje, które normalnie nie stanowiłyby zagrożenia. AIDS to ostatni etap zakażenia HIV, kiedy to dochodzi do rozwoju poważnych chorób i infekcji.
Jak dochodzi do zakażenia HIV?
HIV przenosi się przez:
- Krew, np. podczas stosowania wspólnego sprzętu do iniekcji.
- Nasienie, preejakulat, wydzieliny z pochwy oraz mleko matki.
Najczęstsze drogi zakażenia to:
- Kontakty seksualne bez zabezpieczenia – stosunki bez prezerwatywy, zwłaszcza wśród osób podejmujących ryzykowne zachowania seksualne.
- Wspólne używanie igieł i strzykawek – dzielenie się sprzętem do iniekcji znacząco zwiększa ryzyko przeniesienia wirusa.
- Zakażenia w trakcie ciąży, porodu lub karmienia piersią – HIV może być przeniesiony z matki na dziecko, jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie środki zapobiegawcze.
Jak NIE dochodzi do zakażenia HIV?
HIV nie przenosi się w codziennych kontaktach, takich jak:
- dotyk, uścisk dłoni, przytulenie,
- korzystanie z tej samej toalety,
- dzielenie się jedzeniem i napojami,
- kontakt ze łzami, potem czy śliną osoby zakażonej.
Mit o możliwości zakażenia HIV poprzez codzienne interakcje jest jednym z najczęściej powtarzanych, co prowadzi do niepotrzebnej stygmatyzacji osób żyjących z HIV.
Dlaczego osobom zażywającym narkotyki łatwiej o zakażenie HIV?
Osoby zażywające narkotyki, szczególnie drogą dożylną, są w znacznym stopniu narażone na zakażenie HIV z powodu kilku kluczowych czynników. Przede wszystkim, dzielenie się sprzętem iniekcyjnym, takim jak igły i strzykawki, znacząco zwiększa ryzyko przenoszenia wirusa pomiędzy użytkownikami. Dodatkowo, pod wpływem narkotyków, osoby te mają często obniżoną zdolność do podejmowania racjonalnych decyzji, co prowadzi do podejmowania ryzykownych zachowań seksualnych, w tym stosunków bez zabezpieczeń.
Niska świadomość zdrowotna także odgrywa istotną rolę. Osoby uzależnione mogą nie być w pełni świadome konsekwencji ryzykownych działań lub mogą unikać kontaktu ze służbami medycznymi, obawiając się stygmatyzacji. Wszystkie te czynniki razem sprawiają, że osoby zażywające narkotyki znajdują się w grupie wysokiego ryzyka zakażenia wirusem HIV.
Test w kierunku HIV - dlaczego warto?
Test na HIV to jedyny sposób na zdiagnozowanie zakażenia. Wczesne wykrycie HIV umożliwia wdrożenie terapii antyretrowirusowej (ART), która pozwala na utrzymanie wirusa na minimalnym poziomie i zapobiega rozwojowi AIDS. W Polsce testy na HIV są bezpłatne, anonimowe i dostępne w specjalistycznych punktach konsultacyjnych oraz niektórych placówkach medycznych.
Jak zapobiegać zakażeniu HIV?
- Unikanie używek lub rezygnacja z narkotyków podawanych dożylnie – warto rozważyć alternatywne formy terapii i szukać wsparcia.
- Korzystanie z jednorazowego sprzętu do iniekcji.
- Stosowanie prezerwatyw – zabezpieczenie podczas stosunków seksualnych to skuteczna ochrona przed zakażeniem HIV i innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową.
- Pigułka przedekspozycyjna (PrEP) – lek zapobiegający zakażeniu HIV, zalecany osobom podejmującym ryzykowne zachowania seksualne.
Zagrożenia związane z tzw. ,,pigułką gwałtu"
W kontekście ryzyka zakażenia HIV warto wspomnieć o substancjach potocznie zwanych „pigułkami gwałtu”. Są to środki, takie jak GHB czy rohypnol, które mogą być dodawane do napojów w celu wykorzystania osoby, która po ich zażyciu traci świadomość. Takie substancje niosą ryzyko zakażenia HIV, ponieważ osoba pod ich wpływem może nie mieć kontroli nad sytuacją i stać się ofiarą przemocy seksualnej. Co należy robić by uniknąć ryzyka?
- pilnować swoich napojów,
- unikać przyjmowania drinków od nieznajomych,
- unikać sytuacji, w których można stać się ofiarą nieświadomego zażycia tych substancji.
Zakażenie HIV jest poważnym zagrożeniem, które szczególnie dotyczy osób zażywających narkotyki. Testy na HIV są dostępne anonimowo i bezpłatnie; są one najważniejszym narzędziem wczesnej diagnostyki, a terapia antyretrowirusowa (ART) daje szansę na kontrolowanie wirusa i normalne życie. Jeśli jesteś w grupie ryzyka, nie zwlekaj z testem ani z poszukiwaniem wsparcia medycznego – pomoc jest dostępna, a wczesne działania mogą uratować Twoje zdrowie lub życie.
