Spis treści
- Czym jest współuzależnienie?
- Kogo dotyczy współuzależnienie?
- Jakie są objawy współuzależnienia?
- Terapia dla osób współuzależnionych – dlaczego jest potrzebna?
Czym jest współuzależnienie?
Współuzależnienie to stan psychiczny i emocjonalny, w którym bliska osoba przejmuje nadmierną odpowiedzialność za życie i zachowania osoby uzależnionej. Nie oznacza to, że współuzależniony również sięga po alkohol, narkotyki czy inne używki – raczej stara się kontrolować życie osoby uzależnionej, nieświadomie adaptując się do destrukcyjnych wzorców zachowań.
Współuzależnienie charakteryzuje się koncentracją na problemie uzależnienia, przy jednoczesnym zaniedbywaniu własnych potrzeb, emocji i granic. To forma przystosowania się do trudnej sytuacji, która może prowadzić do chronicznego stresu, wypalenia i poczucia bezsilności.
Kogo dotyczy współuzależnienie?
Współuzależnienie najczęściej dotyczy najbliższych osoby uzależnionej – partnerów, małżonków, rodziców, dzieci, a czasem również bliskich przyjaciół. Relacje w takich układach są często pełne napięć, manipulacji i niezdrowej dynamiki. Bliscy osoby uzależnionej chcą jej pomóc, ale ich działania bywają nieefektywne lub wręcz wzmacniają destrukcyjne schematy.
Przykładowo, partnerka osoby uzależnionej od alkoholu może ukrywać przed innymi problem, usprawiedliwiać jego zachowanie lub przejmować wszystkie obowiązki domowe, by minimalizować skutki nałogu. Takie zachowanie, choć wynika z troski, może utrwalać problem i utrudniać wprowadzenie zmian.
Jakie są objawy współuzależnienia?
Rozpoznanie współuzależnienia nie zawsze jest proste, ponieważ bliscy osoby uzależnionej często nie zdają sobie sprawy, że ich działania są niezdrowe. Oto niektóre typowe objawy współuzależnienia:
- Przejmowanie odpowiedzialności za zachowanie osoby uzależnionej.
Współuzależniony może próbować kontrolować życie osoby uzależnionej – pilnować, by nie piła, ukrywać jej problemy przed otoczeniem czy naprawiać skutki jej zachowań. - Zaprzeczanie problemowi.
Osoba współuzależniona często udaje, że wszystko jest w porządku, minimalizuje skalę problemu lub unika rozmów na ten temat. - Nadmierna kontrola.
Starania, by przewidzieć i kontrolować zachowanie osoby uzależnionej, mogą prowadzić do obsesji i wypalenia. - Zaniedbywanie własnych potrzeb.
Współuzależniony poświęca swoje zdrowie, emocje i czas na pomoc osobie uzależnionej, zapominając o sobie. - Izolacja społeczna.
Współuzależnienie często prowadzi do wycofania się z kontaktów społecznych i zamknięcia w problemach rodzinnych.
- Przejmowanie odpowiedzialności za zachowanie osoby uzależnionej.
Terapia dla osób współuzależnionych - dlaczego jest potrzebna?
Leczenie osoby uzależnionej to tylko jedna strona medalu. Współuzależniony również potrzebuje pomocy, aby przerwać destrukcyjne schematy i nauczyć się zdrowych sposobów funkcjonowania. Terapia dla osób współuzależnionych pomaga w:
- Zrozumieniu mechanizmów współuzależnienia,
- Radzeniu sobie z emocjami,
- Odzyskaniu równowagi w relacjach,
- Wsparciu procesu zdrowienia osoby uzależnionej.
Współuzależnienie to trudne i często wyniszczające doświadczenie, które dotyka nie tylko osoby uzależnionej, ale także jej bliskich. Troska o zdrowie psychiczne i emocjonalne w takiej sytuacji jest niezwykle ważna. Rozpoznanie współuzależnienia i podjęcie terapii może być pierwszym krokiem w stronę odzyskania spokoju, równowagi oraz poprawy relacji w rodzinie. Dzięki terapii osoby współuzależnione uczą się, jak zadbać o siebie, skutecznie wspierać uzależnionego bez podtrzymywania problemu i budować zdrowsze życie. Pamiętaj, że nie musisz zmagać się z tym samodzielnie. Zawsze możesz sięgnąć po pomoc i wsparcie – dla siebie i dla swoich bliskich.
